गर्भधारणेदरम्यान रक्त कसे वाढवायचे?

प्रेग्नेंसीमध्ये हिमोग्लोबिन वाढवण्यासाठी ट्राय करा ‘हे’ घरगुती उपाय!
हिमोग्लोबिन एक प्रोटीन आहे जे लाल रक्तपेशींमध्ये आढळते ज्या संपूर्ण शरीराला ऑक्सिजनचा पुरवठा करण्यास लाभदायक ठरतात. प्रेग्नेंसीमध्ये महिलांच्या शरीरातील हिमोग्लोबिन संतुलित राहायला हवं जेणे करुन शरीराला ऑक्सिजनचा पुरवठा योग्यरितीने होऊ शकेल.
प्रेग्नेंसीमध्ये गर्भातील बाळाला आवश्यक ते पोषक तत्वं प्रदान करण्यासाठी ह्रदयाला खूप मेहनत करावी लागते. गर्भावस्थे दरम्यान शरीरातील रक्ताची पातळी ३० ते ५० टक्क्यांनी वाढते. गर्भावस्थेमध्ये रक्ताची पूर्तता होण्यासाठी आणि हिमोग्लोबिनची पातळी संतुलित ठेवण्यासाठी पौष्टिक आहार घेणं अत्यंत आवश्यक असतं. शरीरातील हिमोग्लोबिन कमी झाल्यास प्रेग्नेंसी मधील एनीमिया होण्याची शक्यता असते. ऐन गरोदरपणात हिमोग्लोबिन कमी झाल्यास त्या स्त्रीला थकवा, चक्कर, मुदतपूर्व प्रसुती, बाळाची खुंटलेली वाढ, अशक्त बाळ जन्माला येणे अशा समस्यांना सामोरे जावे लागू शकते. तसेच प्रसुती दरम्यान अतिरक्तस्त्राव झाल्यास त्याचे परिणाम डिलिव्हरी नंतर बाळाला व आईला दोघांना भोगावे लागू शकतात. कारण गर्भाचे पोषण हे आईच्या रक्तामधूनच नाळेत होत असते. त्यामुळे या काळात हिमोग्लोबिन कमी होऊ न देणे ही पूर्णत: जबाबदारी आईवर येऊन पडते. अशावेळी घाबरुन जाऊ नये शरीरातील हिमोग्लोबिनची पातळी संतुलित राखण्यासाठी कोणत्या प्रकारचा आहार घ्यावा? हिमोग्लोबिन घरगुती पद्दतीने कसं वाढवावं याची माहिती जाणन घ्यावी.
हिरव्या पालेभाज्या

हिरव्या पालेभाज्या लोहाने परिपूर्ण असतात. त्यामुळे प्रेग्नेंसी डायटमध्ये हिरव्या पालेभाज्यांचा समावेश जरुर करावा. कारण हिमोग्लोबिन कमी असल्यास लोहयुक्त आहार भरपूर लाभदायक ठरतो. लोह हिमोग्लोबिन बनवण्यासाठी मदतशील ठरतात. हिमोग्लोबिन शरीरात लाल रक्तपेशीं बनवण्याचे काम करते. पालक, केळी, ब्रोकोली, कोथिंबीर, पुदीना, मेथी दाणे हे पदार्थ आयरनयुक्त असतात. तर हिरव्या पालेभाज्यांमध्ये लोहाव्यतिरिक्त व्हिटॅमिन आणि इतर पोषक तत्वं देखील असतात.
ड्राय फ्रुट्स व डाळी

खजूर व अंजीर ड्राय फ्रुट्समध्ये लोहाची उच्च मात्रा असते जी शरीरातील हिमोग्लोबिनची पातळी वाढवण्यास मदत करते. इतर सुखा मेवा प्रकारातील जसं की अक्रोड, काजू आणि बदाम खाऊ शकता. कारण हे ड्राय फ्रुट प्रेग्नेंट महिलेच्या शरीरातील हिमोग्लोबिनच वाढवत नाही तर स्मरणशक्ती, सुदृढ आरोग्य, निरोगी प्रेग्नेंसीसाठीही उपयुक्त ठरतात. तसेच डाळींमध्ये आयरन आणि प्रोटीन खूप असतात. तुम्ही सूप किंवा सलाडमध्ये डाळींचा समावेश करुन खाऊ शकता. वाटाणे, डाळी आणि बिन्समध्ये व्हिटॅमिन, मिनरल्स, फायबर, लोह आणि प्रोटीन असतं त्यामुळे या पदार्थांचा गर्भवती महिलांनी आवर्जून आपल्या आहारात समावेश करावा.
ताजी फळे व सप्लीमेंट

ताज्या फळांद्वारे जसं की डाळींब आणि संत्री याच्या सेवनाने हिमोग्लोबिनची पातळी वाढू शकते. डाळींबामध्ये लोह जास्त प्रमाणात असते आणि संत्र्यामध्ये व्हिटॅमिन क ची पातळी उच्च प्रमाणात असते ज्यामुळे रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत होते आणि हिमोग्लोबीनची पातळीही वाढते. कीवी, पीच, द्राक्ष आणि पेरूमध्येही भरपूर लोह आढळते. त्यामुळे प्रेग्नेंट महिलांनी आवर्जून या सर्व फळांचा डायटमध्ये समावेश करावा. सोबतच प्रेग्नेंट महिलांच्या शरीरातील हिमोग्लोबिन वाढवण्यासाठी डॉक्टर सप्लीमेंट लिहून देतात. डॉक्टरच तुम्हाला सांगतात की कधी, कोणत्या आणि किती प्रमाणात सप्लीमेंट घेतल्या गेल्या पाहिजेत.
फॉलिक अ‍ॅसिड

फॉलिक किंवा फॉलिक अ‍ॅसिड एक प्रकारचं व्हिटॅमिन ब आहे जे की विद्रव्य व्हिटॅमिन आहे. हे व्हिटॅमिन गर्भावस्थेत गर्भातील बाळाला न्यूरल ट्यूब डिफेक्ट या समस्येपासून वाचवण्यास मदत करते. तसंच हे व्हिटॅमिन हिमोग्लोबिन वाढण्यास अत्यंत महत्त्वाची भूमिका निभावतं. फॉलिक अ‍ॅसिडच्या पूर्ततेसाठी कॉर्न, केळी, स्प्राऊट्स, अव्हॅकाडो आणि भेंडी खा. यामध्ये योग्य प्रमाणात फॉलिक अ‍ॅसिड आढळते.
स्मूदी आणि बिया

भोपळ्याच्या बिया, बदाम आणि सुर्यफुलाच्या बियांमध्ये मोठ्या प्रमाणात लोह आढळते. प्रेग्नेंट महिला याचे सेवन करुन आपल्या शरीरातील हिमोग्लोबिन वाढवू शकतात. सफरचंद, बीट आणि गाजराची स्मूदी किंवा ज्यूस देखील प्रेग्नेंट महिलांसाठी लाभदायक असतो. या स्मूदी किंवा ज्यूसने हिमोग्लोबिन वाढण्यास मदत होते. वरील सर्व पदार्थांसोबतच आहारात अंडी, मासे, तीळ, खजूर, गुळ, मोसंबी आणि आवळा याचाही समावेश करावा.